De anatomie van de van de wervelzuil:
Het doel is om, door het beter begrijpen van de structuur van de verschillende onderdelen van de rug , beter inzicht te krijgen in de aandoening van de rug.
Pagina inhoud:
Animatie van de normale anatomie van de onderrug
Volledige wervelzuil
De wervel
De tussenwervel schijf of discus
Het ruggenmerg kanaal
Voorwand van het spinale kanaal
Achterwand van het spinale kanaal
Centrale spinale kanaal en laterale recessus
De zenuw opening
Het ruggenmerg en de spinale zenuwen
De rugspieren
Animatie van de normale anatomie van de onderrug
De animatie heeft een overzicht van de belangrijkste elementen van de wervelzuil.
De tekeningen en tekst hieronder verklaren meer in detail de afzonderlijke structuren die belangrijk zijn in het ontstaan van rug en uitstraling klachten .
Volledige wervelzuil:
De volledige wervelzuil bestaat uit 32 wervels. De onderste wervel zit vast aan het heiligbeen ("sacrum") , de bovenste zit vast aan het hoofd ("occiput").
De wervelzuil bestaat uit 32 wervels met daartussen tussen telkens een tussenwervelschijf of discus (behalve tussen de twee bovenste : Dens en Axis).
De individuele wervels worden benoemd met de eerste letter van hun naam en het nummer van hun plaats. Vb de onderste lendenwervel noemt L5 (Lendenwervel 5), zo zijn de wervels van de lenden te benoemen van L1 tot L5. Zelfde regel geldt voor de borstwervels (Dorsaal) met de letter D en voor de hals wervels (Cervicaal)met de letter C.
1. de wervel:
Bovenaanzicht
De pedikel is een buisvorming verbinding tussen het wervel lichaam vooraan en de achterste boog (lamina's).
Zijaanzicht
Bij een zijaanzicht is het neuroforamen zichtbaar, hierdoor verlaat de zenuw het wervelkanaal in de richting van een been.
Achteraanzicht
De facetten van beide wervels overlappen elkaar als dakpannen en vormen samen het facet gewricht.. Tussen beide de lamina's van de wervels is er een natuurlijk opening: het interlaminair venster'
2. de tussenwervel schijf of discus:
Tussen elke twee wervellichamen zit de discus of tussenwervel schijf.
Bovenaan zicht op de discus en wervel. De discus is een ronde platte schijf. Ze ligt tussen twee wervellichamen. De achterste rand van de discus vormt de voorste wand van het ruggenmerg kanaal.
De tussenwervel of 'discus intervertebralis' heeft de vorm van een platte bol hollandse kaas. De buitenste ring van de discus is zeer stevig met de wervellichamen verbonden, het centrale gedeelte ervan bevat losliggend weefsel.
De discus zit vooraan in de rug en haar achterrand is de voorste wand het ruggenmerg kanaal. De tussenwervelschijf laat bewegen tussen de afzonderlijke wervels toe en dient vooral als schokdemper.
De discus bestaat uit een fibreuze buitenste ring de annulus fibrosus en een geleiachtige nucleus pulposus. De nucleus kern wordt op zijn plaats gehouden door annulluss.
De discus bestaat uit een buitenste dikke fibreuze ring de "annulus fibrosus". In de annulus zit een vochtige, geleiachtige weefsel kern de "nucleus pulposus". De gelei van de nucleus pulposus wordt in de discus gehouden door de annulus. Dit centrale weefsel is vocht aantrekkend. Het zuigt water aan, zwelt hierdoor wat op en "blaast de annulus op spanning". De annulus fibrosus is enigszins te vergelijken met de wand van een watermatras, ze houdt de inhoud ter plaatse.
3. het ruggenmerg kanaal:
Het ruggenmergkanaal is een tunnel die gevormd wordt door verschillende delen van de wervels en de tussenwervel schijven.
De BEGRENZING van het spinale kanaal wordt gevormd door verschillende beenderige delen van de wervels en zacht weefsel structuren:
VOOR wand:
op wervelhoogte: wordt gevormd door de achterwand van het wervellichaam
op discus hoogte: door de achterste annulus
ZIJ wand: beide pedikels
ACHTER wand:
achterste boog's
gele ligament
De inhoud van deze deze tunnel bevat het ruggenmerg en de zenuwen en vormt een beschermend omhulsel voor haar inhoud.
BEGRENZING spinale kanaal
Beenderige grenzen van het spinale kanaal: wervellichaam, beide perikels en de achterste bogen of " lamina". Ze vormen samen een ring met de vorm van een omgekeerde driehoek.
3.1 VoorWAND van het spinale kanaal:
Deze begrenzing is vooral op discus hoogte belangrijk. De discus is (mede) verantwoordelijk vooraandoeningen van de rug. Ze kan aan de basis van een discus hernia liggen of (breed) uitpuilen en een kanaal vernauwing (mee) veroorzaken.
thv. het WERVEL LICHAAM
Ter hoogte van de wervels wordt het spinale kanaal vooraan begrensd door het wervellichaam. Deze wand is inert en veroorzaakt enkel problemen bij wervelbreuken. Echter aan de wervel-discus overgang ontstaat bij verouderen soms botaangroeingen. Deze 'osteofyten' kunnen in het kanaal groeien en zo kanaal vernauwing veroorzaken.
thv. de DISCUS
Op discushoogte wordt de voorste wand van het spinale kanaal gevormd door het achtste deel van de de discus. De annulus is de barrière tussen de nucleus en de zenuwen van het ruggenmergkanaal. Dit is vooral belangrijk in de context van discus hernia problematiek
3.2 AchterWand van het spinale kanaal:
GELE LIGAMENT (FLAVUM) of LAMINA
Op de plaatsen achteraan de wervelzuil is er telkenmale een ruimte tussen de lamina's , het interlaminaire venster, dit wordt afgesloten door een ligament: gele ligament of "ligamentum flavum". Bij spinaal stenose is een verdikt ligament daten het ruggenmergkanaal uitpuilt mee verantwoordelijk voor kanaal vernauwing.
3.3 Centrale spinale kanaal en laterale recessus:
Het ruggenmergkanaal wordt theoretisch ( omwille van verschillende ziektebeelden bij plaatselijke vernauwingen) onderverdeel in een "centraal kanaal" en een "laterale recessus".
De laterale recessen wordt begrensd door de discus ruimte vooraan. De zij en achterwand bestaat uit het facetgewichtje en facetkapsel en gele ligament.
4. de zenuw opening:
Het "neuroforamen' of zenuwopening wordt gevormd door verschillende beenderige grenzen van twee wervels en de tussenliggende discus.
Het neuroforamen of zenuw opening is het tunneltje waardoor de zenuwen het ruggenmergkanaal definitief verlaten richting de benen. Deze tunnel wordt begrensd door bot van twee wervels en de tussenwervelschijf. De zenuw verloopt altijd door de bovenste helft van de opening. De onderste helft van deze opening is normaal 'leeg'.
Zowel botaangroeiingen als discus problemen kunnen de zenuwopening doen verkleinen met foraminale stenose als gevolg.
5. het ruggenmerg en de spinale zenuwen:
Theoretische benamingen van de zenuw, gebaseerd op de plaats waar ze loop in de rug.
Benaming zenuw:
In de laterale recessus: passerende of "transversing nerve"
In de zenuwopening: "foraminaal" of "exiting zenuw"
Buiten de rug: "extra-foraminaal"
Het "spinaal ganglion" is een zenuw verdikking die veel gevoelssensoren bevat.
6. de rugspieren:
De rugspieren zijn van essentieel belang voor de stabilisatie van de stapel "losse" wervel "blokjes".
Zo weinig mogelijk losmaken of beschadigen van de rugspieren bij een operatie is essentieel voor een goede rug.
De rugspieren zijn de actieve ophanging van de wervelzuil. Ze bestaan uit korte en lange spier"buizen" die één of meerdere schakels overspannen.
De discussen kunnen beschouwd worden als de passieve ophanging, zoals bij de meeste auto de 'veren' van de schokdempers. Spieren zorgen voor een extra actieve schokdemping en correctie van de rug houding. Zonder goede spieren worden de wervels en vooral discussen abnormaal belast.